اقتصاد دانش بنیان

ایران پیشتاز در رشد کمیت تولید علم دنیا

سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) با اشاره به آخرين اطلاعات مستخرج از پايگاه استنادي آي اس آي درباره کميت توليد علم کشور گفت: «ميزان رشد کشور در سال 2016 ميلادي نسبت به سال 2015 ميلادي برابر با 3/15 درصد است و از اين حيث در بين 25 کشور برتر توليدکننده کميت علم دنيا، رتبه نخست دنيا را در اختيار داريم.»

دکتر محمدجواد دهقاني افزود: «براساس آخرين اطلاعات مستخرج از پايگاه استنادي آي اس آي کميت توليد علم کشور در سال 2016 ميلادي به  43 هزار و 992 مورد رسيده است. اين در حالي است که در سال 2015 کميت توليد علم کشور در اين پايگاه 38 هزار و 138 مورد بود. بنابراين ميزان رشد کشور در سال 2016 ميلادي نسبت به سال 2015 ميلادي برابر با 3/15 درصد است و از اين حيث در بين 25 کشور برتر توليدکننده کميت علم دنيا رتبه نخست دنيا را در اختيار داريم.» (نمودار 1)

دستيابي کشور به بالاترين رشد کميت توليد علم در پنج سال اخير

وي بيان کرد: «با توجه به آمار کميت توليد علم ميزان رشد علمي در سال هاي 2012، 2013، 2014، 2015 و 2016 ميلادي نسبت به سال قبل از آن به ترتيب برابر با 9/5، 6/1، 5/6، 2/14 و 3/15 درصد بوده است. بدين ترتيب رشد کميت علم کشور از 6/1 درصد در سال 2013 به 3/15 درصد در سال 2016 ميلادي افزايش يافته و در واقع 9 برابر شده است.» (نمودار 2)

دهقاني ادامه داد: «بر اين اساس جمهوري اسلامي ايران در ميان 25 کشور برتر توليدکننده علم دنيا در سال 2016 ميلادي در رتبه اول دنيا قرار گرفته است. بعد از ايران، کشور روسيه با 9 درصد بيشترين رشد کميت علم دنيا را داشته است. چين با 4 درصد در رتبه سوم و لهستان و ترکيه هرکدام با 3 درصد در رتبه هاي بعدي قرار گرفته اند.»

هدفمندسازي توليد علم به جاي تکيه محض بر افزايش کميت توليد علم

سرپرست ISC افزود: «رشد کميت توليد علم يکي از عوامل توسعه علمي به حساب مي آيد، اما اگر اين کميت به سمت نيازهاي کشور هدايت نشود، نمي توان با قاطعيت در خصوص ميزان ارزشمندي آن سخن گفت. سند سياست هاي کلان علم و فناوري ابلاغي توسط مقام معظم رهبري نيز بر بين المللي بودن علم تاکيد دارد و به همين دليل مرجعيت علم دنيا را مورد تاکيد قرار داده  است. علم در بسياري از ابعاد يک پديده بين المللي است. با اين نگاه توليد علمي مي تواند ارزش آفرين باشد که بتوان از آن در جهت بالندگي اقتصادي، اجتماعي، سياسي و نظامي بهره جست.»

45 دانشگاه و پژوهشگاه ايراني در جمع موثرترين هاي دنيا

سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) همچنين اعلام کرد: «اطلاعات پايگاه شاخص هاي اساسي علم آي اس آي(ISI-ESI)  نشان مي دهد که تعداد دانشگاه ها و موسسات تحقيقاتي يک درصد برتر کشور به 45 دانشگاه رسيده است.»

دکتر محمدجواد دهقاني با اعلام اين خبر گفت: «اين پايگاه فهرست دانشگاه ها و موسسات تحقيقاتي برتر را هر دو ماه يکبار روزآمد مي کند و به معرفي دانشگاه ها و موسسات تحقيقاتي يک درصد برتر دنيا مي پردازد. رشد کيفيت توليدات علمي کشور مهم ترين عامل افزايش تعداد دانشگاه ها و پژوهشگاه هاي کشور در جمع موثرترين هاست. رشد کيفيت توليدات علمي يکي از مهم ترين عوامل دستيابي به مرجعيت علمي به عنوان اولين بند از سياست هاي کلان علم و فناوري ابلاغي توسط مقام معظم رهبري است.»

وي افزود: «در خردادماه 1394 بررسي پايگاه شاخص هاي اساسي علم نشان داد که 30 دانشگاه/ پژوهشگاه از جمهوري اسلامي ايران در جمع دانشگاه ها و پژوهشگاه هاي يک درصد برتر دنيا قرار گرفتند. در آبان ماه 1394 با رشد کيفيت توليدات علمي در کشور تعداد دانشگاه ها و پژوهشگاه هاي کشور به 33 مورد افزايش يافت. اين رقم در خردادماه 1395 به 35 رسيد. در دي ماه 1395 بررسي برترين ها نشان داد که اين رقم به 43 مورد رسيده است. در آخرين بررسي صورت گرفته نيز مشخص شد که تعداد دانشگاه ها و پژوهشگاه هاي کشور به 45 مورد افزايش يافته است.»

سرپرست ISC ادامه داد: «در بين دانشگاه ها و پژوهشگاه هاي کشور 12 دانشگاه علوم پزشکي، چهار پژوهشگاه، 18 دانشگاه جامع، 99 دانشگاه صنعتي و دو دانشگاه غيرمتمرکز در جمع موثرترين هاي دنيا قرار گرفته اند.»

دهقاني افزود: «در بين دانشگاه هاي علوم پزشکي کشور دانشگاه هاي تهران، شهيد بهشتي، شيراز، اصفهان، تبريز، مشهد، ايران، کرمان، بقيه الله (عج)، مازندران، زاهدان و کردستان در جمع موثرترين ها قرار گرفتند.»

وي ادامه داد: «در بين پژوهشگاه ها و مراکز تحقيقاتي، پژوهشگاه دانش هاي  بنيادي، انستيتو پاستور ايران، پژوهشگاه پليمر و پتروشيمي ايران و جهاد دانشگاهي در بين مراکز تحقيقاتي يک درصد برتر دنيا قرار دارند.»

دهقاني افزود: «در بين دانشگاه هاي جامع، دانشگاه هاي تهران، تربيت مدرس، شيراز، فردوسي مشهد، تبريز، شهيد بهشتي، اصفهان، رازي، گيلان، بوعلي سينا، کاشان، شهيد باهنر کرمان، اروميه، سمنان، يزد، ياسوج، الزهرا (س) و خليج فارس در بين موثرين هاي دنيا جاي گرفتند.»

سرپرست ISC بيان کرد: «در بين دانشگاه هاي صنعتي کشور، دانشگاه اميرکبير، صنعتي شريف، علم  و صنعت ايران، صنعتي اصفهان، دانشگاه خواجه نصيرالدين طوسي، نوشيرواني بابل، صنعتي شاهرود، صنعتي سهند تبريز و صنعتي شيراز با حفظ جايگاهشان در مقام دانشگاه هاي يک درصد برتر دنيا باقي ماندند.»

وي يادآور شد: «در بين دانشگاه هاي غيرمتمرکز نيز دانشگاه آزاد اسلامي و دانشگاه پيام نور در جمع موثرترين هاي دنيا باقي ماندند.»

منبع: مجله دانش بنیان